Kevin de Nijs

Wat voor werk doe je?
Ik ben medewerker multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen (MOTO) bij de Veiligheidsregio Zeeland, Team Crisisbeheersing. Samen met mijn collega’s van MOTO zorg ik ervoor dat onze crisisfunctionarissen goed zijn voorbereid als zij worden ingezet in één van de crisisteams. Dit doen we door een gevarieerd aanbod aan vakbekwaamheidsactiviteiten voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren.

Multidisciplinair houdt in dat wij ons focussen op de samenwerking tussen de verschillende kolommen, zoals Brandweer, Politie, Bevolkingszorg en GHOR (geneeskundige hulporganisatie in de regio). Daarnaast werken we nauw samen met onze netwerkpartners die tijdens een inzet betrokken kunnen zijn. Je kunt hierbij denken aan organisaties als Evides, Stedin, Rijkswaterstaat en Defensie.

De werkzaamheden binnen ons team zijn heel divers. Zoals het analyseren van de leerbehoeftes en deze omzetten in leerinterventies tot je rol als trainer of oefenleider op de dag zelf. Er gaan sowieso heel wat voorbereidingen aan vooraf. We stemmen af met de kolomvertegenwoordigers, bedenken scenario’s, stellen draaiboeken op en zorgen dat alle randzaken op locatie in orde zijn. Als de dag van de oefening dan ten einde is en je ziet het enthousiasme in de ogen van de deelnemers, dan weet je waar we het allemaal voor doen.  

Waarom ben je dit werk gaan doen?
Ik vond het altijd al leuk om opgedane kennis en ervaring met anderen te delen. Mijn passie ontwikkelde zich echt toen ik bij mijn vorige werkgever de mogelijkheden kreeg om intern te gaan opleiden. Ik werd instructeur en opleider en ontwikkelde allerlei vormen van lesmateriaal om de collega’s vakbekwaam te maken. Je kunt hierbij denken aan presentaties en handboeken tot het opzetten van een digitale kennisbank.

Inmiddels was ik ruim twaalf jaar werkzaam binnen dezelfde branche en ontstond vanuit mijzelf de behoefte om me verder te ontwikkelen. Ik had door de jaren heen heel wat kennis opgedaan die ik naar eigen inzien niet meer kon vergroten. Ik ben daarom op zoek gegaan naar een nieuwe uitdaging en kwam daarbij de Veiligheidsregio Zeeland tegen.

Vanaf het eerste moment dat ik de vacature voor medewerker multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen las wist ik dat deze functie op mijn lijf geschreven was. Ik kan mezelf iedere dag uitdagen met vraagstukken over vakbekwaamheid, vind het netwerken ontzettend leuk en draag bij aan de veiligheid binnen Zeeland.

Kun je iets vertellen over het nut van trainen en oefenen en het meest recente scenario?
Trainen en oefenen zorgt dat crisisfunctionarissen vakbekwaam blijven en dus voorbereid zijn om noodzakelijke competenties in de praktijk in te kunnen zetten. Het zijn methodes uit een onderwijsprogramma dat elke crisisfunctionaris dient te doorlopen. Dat programma start bij het aanbrengen van startcompetenties binnen een kolom, oftewel de opleiding tot crisisfunctionaris binnen Politie, Brandweer, Bevolkingszorg etc. De beginnend functionaris krijgt afhankelijk van de uiteindelijke functie aanvullende opleidingen en trainingen die noodzakelijk zijn. In een dergelijk geval zorgt Team MOTO voor de scholing(en) en bijhorende training(en) om de functionaris dan qua kennis en procedures voor te bereiden op de praktijk. Dit kan gezien worden als de fase vakbekwaam worden en wij spreken hier dan over een beginnend functionaris.

Team MOTO beoefent de functionarissen onder realistische en wisselende omstandigheden in de samenwerking op de diverse operationele en bestuurlijke niveaus. Op deze wijze kan een ‘beginnend functionaris’ door de oefeningen en de opgedane praktijkervaring doorgroeien naar een ‘gevorderd functionaris’. In geval van nieuwe ontwikkelingen en “geleerde lessen” zullen deze door Team MOTO als bijscholing aangeboden worden om te komen tot een ‘expert’. Dit kan gezien worden als de fase vakbekwaam blijven.

Het meest recente scenario werd beoefend bij een ROT.BT-oefening op 18 januari. Vanuit Politie en de Gemeente Borsele ontstond de vraag om een scenario te beoefenen met ongeregeldheden rondom de kerncentrale van EPZ in Borsele. Naar aanleiding van deze behoefte is onderstaand scenario tot stand gekomen:

Milieuactivisten hebben een vreedzame demonstratie aangekondigd bij de kerncentrale. Ze protesteren tegen ‘alle nieuwbouw van kerncentrales’ en ‘eventuele nieuwbouw bij de kerncentrale Borssele. De demonstratie is aangemeld bij de gemeente. De risico’s met deze lokaal bekende demonstranten zijn als laag ingeschat. De gemeente maakt afspraken met de leider van de demonstratie. De politie zet in met een locatiecommandant (de latere OvD-P) en eenheden. Wel is de piketsectie van de ME snel inzetbaar. De demonstratie wordt ‘gekaapt’ door een groep met meer extreme opvattingen (‘geweld tegen de overheid is legitiem’). Een tegendemonstratie (voorstanders van kernenergie) komt spontaan op gang. Deze groepen raken met elkaar in conflict. De politie schaalt zelfstandig op naar SGBO. Demonstranten schieten een SOS-pijl af. Deze komt door de wind op een gebouw van EPZ terecht. Hierdoor ontstaat een brand.  Er zijn gewonden, ook onder politiemedewerkers.

Bij deze oefening waren ongeveer 100 personen betrokken, waarvan de helft aanwezig was op het Regionaal Crisiscentrum (RCC) te Middelburg. Ongeveer een kwart nam gelijktijdig deel op de sectie Politie in Bergen op Zoom. De overige deelnemers namen deel vanuit het gemeentehuis van Borsele in Heinkenszand. Tijdens de oefening werd opgeschaald naar GRIP 3 waarbij de crisisteams ROT (inclusief secties) en het BT werden bemenst. De oefening werd achteraf als zeer nuttig en leerzaam ervaren en zowel de oefendoelen als nieuwe bevindingen worden in de evaluatie geanalyseerd en meegenomen.

Wat moet je doen als je je ineens in een grote groep demonstranten begeeft en de sfeer wordt grimmig. Wat voor handelingsperspectief kun je meegeven?
Ga niet in discussie met de demonstranten en probeer de groep op een rustige en veilige manier te verlaten. Volg altijd de bevelen van de ordedienst en/of Politie op. Als er problemen (dreigen te) ontstaan zoek dan contact met eerder genoemde diensten. Leg duidelijk uit wat er aan de hand is, waar en welke hulp nodig is.

Wat is jouw gouden veiligheidstip?
Aan alle crisisfunctionarissen zou ik willen meegeven “train like you fight, fight like you train”. Oftewel, ga alle trainingen en oefeningen in alsof het een daadwerkelijk incident is. Op deze wijze komen verbeterpunten aan het licht, kun je competenties ontwikkelen en ga nog beter voorbereid het veld in, dit alles in een veilige leeromgeving. Met de juiste competenties een veiligere inzet.